wielkość czcionki -> 
wysoki kontrast -> 
Aktualności
Stanisław Pasieczny - Retrospektywna wystawa prac powstałych w latach 1965-2015
Stanisław Pasieczny - Retrospektywna wystawa prac powstałych w latach 1965-2015
data publikacji: 2015-09-25
Wernisaż dnia 24 września (czwartek) 2015 godz.17.00
Sponsor katalogu - www.bzwbk.pl
STANISŁAW PASIECZNY urodził się w 1939 roku w Polanówce (woj. lubelskie). W roku 1959 ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Zamościu. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa. Dyplom w pracowni prof. Emila Krchy uzyskał w 1965 roku. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę zawodową w Tomaszowie Lubelskim (Muzeum Regionalne, Dom Kultury). Od 1975 roku mieszka i pracuje w Zamościu, gdzie pełnił m.in. funkcję plastyka miejskiego. W 1983 roku był inicjatorem i współtwórcą zamojskiej Galerii Sztuki Współczesnej, którą kierował do roku 2000. Jest członkiem ZPAP i Stowarzyszenia Pastelistów Polskich, współtwórcą wielu inicjatyw artystycznych – konkursów, przeglądów i plenerów. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i grafiką zwłaszcza użytkową, projektując okładki, znaczki plakaty, także medale. Jest twórcą znaku graficznego „Zamojskiego Kwartalnika Kulturalnego”.
Stanisław Pasieczny to artysta, którego twórczość wydaje się czerpać przede wszystkim z malarskiego postimpresjonizmu. Doskonały warsztatowo, jako malarz potrafi wykorzystać walory podstawowych technik, do których należą zarówno te tradycyjne - olej, pastel czy akwarela, jak i współczesny akryl. Nieskazitelny technicznie, z wirtuozerią operuje nie tylko barwą, bo jego kompozycje linearne, w których ogranicza się do czerni i bieli, potwierdzają wrażliwość artystycznego widzenia.
Pasieczny to uczeń prof. Emila Krchy, współtwórcy grupy „Zwornik” – polskiego postimpresjonisty, którego wpływów dopatrzyć się można w niektórych obrazach – pejzażach z czytelnym dążeniem do uproszczenia formy – ze swoistą jej dematerializacją. Pasieczny wyszedł jednak poza postimpresjonistyczne odczucie natury. Pedantyczna skłonność do detalu, dążenie do wierności malarskiego opisu powodują, że z wielu obrazów emanuje swoisty hiperrealizm. Twórczość artysty – z pozoru jednolita - jest zjawiskiem wyjątkowym. Obrazy wynikłe z obserwacji nie tylko lokalnego krajobrazu świadczą, iż pozostając wiernym polskiej szkole pejzażowej, maluje instynktownie, spontanicznie, z dala od najnowszych trendów, we własnym mocno zindywidualizowanym tonie.
O rozwijanym przez lata zamiłowaniu do rodzimego pejzażu świadczy zamojski „Małpi gaj”, namalowany impastowo, jeszcze w czasie nauki w zamojskim PLSP. W przypadkowym zestawieniu z widokiem "Orzeszkowej po deszczu" – namalowanym wiele lat później - widać najlepiej ewolucję artystycznego widzenia, sytuując gdzieś po drodze „Sad w Tomaszowie” czy „Drogę do Primorska” - niemal bliską abstrakcji realizację dyplomową. Jest w obrazach artysty bezpośrednie odczucie natury, bliskie niejednokrotnie młodopolskim mistrzom (Wyczółkowski, Stanisławski, Fałat), pozbawione sztucznego patosu, na przykład z doskonale odtworzonym nastrojem zimy w Zwierzyńcu - o lśniącym błękicie śniegu, czy z atmosferą zachodzącego złocistego słońca w Jaworkach. Bohaterami wielu pejzażowych opowieści są drzewa, Wibrująca impresjonistycznie plama tworzy na zmąconej wodzie charakterystyczne ich odbicie („Nad wodą’). Innym razem rozmywa się rozlewając w blasku bladego słońca („W Jedlni”). Suche drzewa – będące wykadrowanym fragmentem lasu – mają w sobie niepowtarzalny nastrój z obrazów Szyszkina. Bez względu na technikę i dobór motywu (rozległy pejzaż górski czy mały – nic nie znaczący - fragment zamojskiej ulicy Bazyliańskiej), wszędzie dostrzec można mistrzowskie operowanie barwą z uwzględnieniem jej wzajemnych relacji. Ta spontaniczność artystycznej wypowiedzi widoczna jest również wszędzie tam, gdzie artysta ograniczył się do czerni i bieli (np. rysunki tuszem - „Jesień w Polanówce” czy „W gęstwinie chwytów”).
Pasieczny jest artystą poszukującym. Eksperymentuje zarówno z barwą jaki i linią, za pomocą której buduje pejzaż, sugestywnie tworząc na przykład efekt szronu czy mgły na londyńskim niebie nad Tamizą. Artysta zawsze potrafi oddać nastrój panujący w przyrodzie. Choć jego sztuka jest w zasadzie pozbawiona literackich treści, to jednak do końca nie rezygnuje z budowania narracji („Dlaczego?”, „Ostatni krzyk”, „Rozstrzelanym”, „Duch Święty”). Robi to znowu wielorakimi środkami i w różnych technikach. Aby zbudować kompozycję wokół archetypów obecnych w zbiorowej świadomości (przemijanie, starość, śmierć) artysta wprowadza czasem do swych obrazów wątek rodzajowy („W Częstochowie”, „Po Sumie”) – niczym migawkowy skrót z toczącego się życia, obraz fragmentu naszej rzeczywistości. A do rzeczywistości tej podchodzi w rozmaity sposób – z realistycznym obiektywizmem albo metaforycznie - czasem buduje też nastrój syntetycznie upraszczając formę i ograniczając kolor z właściwą sobie nutą delikatnej autoironii, w której zawiera własną refleksję nad otaczającym światem („Polonia”, „Na wirażu”, „Do komisarza”). Zawsze jest ta – wspomniana już - różnorodność środków formalnych: od realizmu, poprzez symbolizm, impresjonizm, Pasieczny potrafi zbliżyć się do abstrakcji nigdy jednak granicy tej nie przekraczając („Krople”), pozostaje wiernym rzetelnemu malarskiemu warsztatowi. Artysta przemawia więc do widza formą, kolorem – środkami, za pomocą których buduje nastrój. Umie doskonale z najprostszych motywów jakimi są fragment ściany czy mostowy filar, uczynić malarską opowieść. Jest też Pasieczny doskonałym portrecistą. Wykonane najczęściej w technice pastelu – jakby szkicowe – jego portrety są zawsze zaskakujące i można powiedzieć – wysmakowane. Sylwetki wydają się programowo niedokończone, wydobyte zdecydowanym ruchem pędzla czy kredki, wyłaniają się z tła za pomocą secesyjnej linii, przywodząc na myśl modernistyczne portrety Axentowicza czy Weissa. Inspirując się klasykami naszego malarstwa Pasieczny, jak wiadomo, pozostaje sobą - malarzem o jasno skrystalizowanym własnym stylu. Jego obrazy - od ujęcia obiektywnego po skrajny subiektywizm czasem z nutą dramaturgii czy autoironii – są zawsze czytelne od początku do końca. Harmonijna kompozycja, zwarta logiczna całość o własnej konsekwentnie budowanej strukturze, to atuty malarstwa, w którym swą artystyczną wrażliwość Pasieczny połączył z wrażliwością na otaczający go świat zarówno ze swoim pięknem jak i wielorakimi problemami. Realizm w jego postrzeganiu, przy ekspresji osobistych wzruszeń wyrażonych malarskimi środkami, to kwintesencja sztuki Stanisława Pasiecznego - malarza, którego dzieła mają wymiar wieloznaczności, niezwykłej metafory, w której zamyka się osobiste odczucie zarówno człowieka jak i otaczającej go nieskończonej natury.
Izabela Winiewicz-Cybulska
Artykuły i galerie foto
powiązane z artystą/wydarzeniem artykuły i galerie foto
Aktualności